Mak jest bogatym źródłem białka, witamin (A, D, E, B3) oraz składników mineralnych - głównie wapnia, który stanowi podstawowy składnik mineralny kości i zębów oraz jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania nerwów. Zawiera także cenny błonnik, który usprawnia procesy trawienia i obniża poziom cholesterolu. Jest bardzo popularny i chętnie wykorzystywany w polskiej kuchni - najczęściej do ciast i słodkich potraw, ale nie tylko. Śmiało możemy go użyć jako panierki, np. do ryb, tworząc tym samym niezapomnianą kompozycję smaków. Z dodatkiem bakalii stanowi też wyśmienitą masę do nadziewania kruchych babeczek czy wypieków z ciasta francuskiego. Makowiec japoński.
Składniki na ciasto półkruche (forma 35 x 26 cm): - mąka krupczatka 500 g - cukier puder 125 g - mocno schłodzone masło 250 g - 2 żółtka - 1 łyżka gęstej, kwaśniej śmietany - 2 łyżki lodowatej wody - 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia Masa makowa: - 500 g mielonego maku - 800 ml mleka (do zaparzenia maku) - 850 g jabłek - 250 g miękkiego masła - 300 g cukru pudru - 10 jaj (o temp. pokojowej) - 140 g kaszy manny - 60 g mąki tortowej - 2 łyżeczki proszku do pieczenia - daktyle 100 g - rodzynki 200 g - suszone wiśnie 50 g - 1 łyżeczka ekstraktu migdałowego
Przepis na ciasto półkruche podawałam na blogu już wielokrotnie, ale… dla przypomnienia. Najlepiej zagnieść je dzień wcześniej – wieczorem. Suche składniki (mąkę, cukier puder, proszek do pieczenia) przesiewamy i dokładnie mieszamy. Dobrze schłodzone masło ścieramy do mąki na tarce. Palcami łączymy starte masło z mąką na grubą kruszonkę. Dodajemy żółtka, śmietanę i lodowatą wodę. Szybko wyrabiamy ciasto. Przekładamy do woreczka i wkładamy na noc do lodówki. Na drugi dzień wałkujemy na wielkość blaszki (ciasta trochę zostanie, można za jednym zamachem upiec kilka ciasteczek). Formę wykładamy papierem do pieczenia. Przekładamy ciasto i nakłuwamy je widelcem. Wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180° C na 20 minut. Gotowe, po wyjęciu z piekarnika zostawiamy w formie, do ostudzenia. Gdy ciasto wystygnie szykujemy masę makową. Mleko zagotowujemy, wsypujemy mak, chwilę gotujemy na małym ogniu. Odstawiamy do ostudzenia. Zimny mak przekładamy na gazę i odciskamy nadmiar płynu. Przekładamy do miski. Do misy miksera wkładamy miękkie masło, ucieramy z cukrem pudrem na puszystą masę. Cały czas ucierając dodajemy po jednym żółtku. Następnie dodajemy przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia i kaszę – dokładnie mieszamy. Do masy dodajemy pokrojone daktyle, namoczone i odsączone z wody rodzynki oraz wiśnie, zmieniamy końcówkę robota na mieszadło – łączymy składniki. Jabłka obieramy i ścieramy na tarce jarzynowej – odciskamy sok (wypijamy go). Do masy dodajemy jabłka oraz mak – ponownie mieszamy. Ubijamy na sztywno pianę z białek i dodajemy porcjami do masy, delikatnie mieszając łyżką lub szpatułką. Masę przekładamy do formy na ostudzony spód, równamy powierzchnię i wstawiamy do piekarnika nagrzanego do 180° C na ok. 60 – 70 minut. Upieczony makowiec wyjmujemy z piekarnika, zostawiamy na noc do wystudzenia, następnie posypujemy obficie cukrem pudrem.
Moim zdaniem makowiec japoński stanowi poważną konkurencję dla tradycyjnego. Jest wilgotny, puszysty i zachwyca smakiem. U mnie gościł na świątecznym stole i na pewno zadomowi się na stałe. Inspiracją był dla mnie przepis znaleziony na blogu Kuchnia u Krysi. Gorąco polecam i życzę smacznego.
Mak uprawiano nie tylko dla pożywnych nasion, ale także dla pozyskiwanego z niedojrzałych makówek opium, które zawiera w swym składzie alkaloidy o działaniu leczniczym i narkotycznym. Opium w przeszłości było wykorzystywane głównie jako środek przeciwbólowy, nasenny i odurzający. Obecnie hodowla maku w przydomowych ogródkach, na tzw. potrzeby własne jest całkowicie zakazana.
Wielbicielom maku polecam też inne przepisy z jego wykorzystaniem, znajdujące się na blogu, i nie tylko w wersji „na słodko”:
Seromakowiec Rogale świętomarcińskie Makowe ciastka francuskie Ciasto makowe z kremem ajerkoniakowym i brzoskwiniami Pączki z nadzieniem makowym i lukrem amaretto Kruche tartaletki makowo serowe Migdałowy makowiec Makowiec drożdżowy Terrina z łososia w maku Łosoś w maku